راه:
باید زندگی کرد و بنده نبود. حتی اگر در این رهایی فضیلتی نبینیم باز باید بپذیریم که حقیقتی نزدیکتر به روح آدمیست. در جامعه ای که بخش بزرگی از ساز و کار آن در گرو گرفتن روح آزادگی از توست انسان بودن و انسان ماندن یک تلاش هر روزه هست. حکومتهای دیکتاتوری انسانی به غایت حقیر می خواهند. اصلا بقای چنین سیستمی در گرو تربیت چنان انسانهاییست. هم و غم آن در جهت کشتن روح سربلندی در توست. در جهت شکستن توست تا به تو که انسانی و می خواهی که انسان بمانی ثابت کند که کسی نیستی. به حقارت کشاندن یک انسان در مناسبات روزمره اجتماعی مقدمه ای در به زوال کشاندن روح اوست. مقصرین از کوچک و بزرگ فراموش می شوند و هرگز کسی به خاطر این جنایت رسمی محاکمه نمی شود.

شرقی